Is parafraseren plagiaat?
Het klinkt misschien lekker makkelijk: een stukje theorie uit een e-book of online artikel kopiëren, een paar woorden veranderen en het in je verslag of scriptie plakken. Veel studenten beseffen echter niet dat dit niet de bedoeling is. Je moet echt aan de bak: nadenken en in je eigen woorden uitleggen wat je hebt begrepen. Oftewel: correct parafraseren. Doe je dit niet, dan pleeg je plagiaat. Hoe dat zit, leggen we in dit artikel uit.
Hoeveel mag je parafraseren?
Parafraseren betekent dat je stukken uit een artikel of boek in je eigen woorden omschrijft zónder ze letterlijk over te nemen. Hierbij moet je duidelijk maken dat het niet jouw eigen idee is. Zorg ervoor dat het helder is welke informatie van anderen komt (inclusief bronvermelding) en wat jouw eigen bijdrage is. Een docent moet jouw ingeleverde werk zin voor zin kunnen checken. Het eerste stuk komt van onderzoeker 1, de volgende alinea is een parafrase van onderzoeker 2 en de derde alinea bevat jouw eigen inzichten. Als je twijfelt, bespreek het dan met je docent.
Er zijn meestal geen strikte regels over hoeveel parafrases je in je werk mag gebruiken of wanneer je moet parafraseren. Je opleiding kan hier specifieke richtlijnen voor hebben. Onthoud dat een parafrase jouw verslag moet ondersteunen, niet vervangen. Houd er ook rekening mee dat een tekst vol parafrases minder goed leesbaar is. Als vuistregel kun je aanhouden dat voor elke regel die je parafraseert, je zelf twee regels schrijft waarin je de parafrase bespreekt.
Lees ook: Plagiaat omzeilen? Met deze tips hoef je niet bang te zijn voor de plagiaatcontrole.
Wat is belangrijk bij parafraseren?
Zoals in de vorige alinea besproken: parafraseren betekent dat je de tekst of ideeën van iemand anders in je eigen woorden herformuleert. Dit gaat verder dan alleen het vervangen van een paar woorden door synoniemen; het gaat om het volledig herstructureren van de informatie terwijl je de originele betekenis behoudt.
Belangrijke punten bij parafraseren:
Zorg ervoor dat je goed begrijpt wat de originele tekst betekent vóórdat je begint met parafraseren. Dit vereist een goed begrip van de inhoud.
Schrijf de informatie opnieuw op een manier die bij jouw schrijfstijl past, maar behoud de oorspronkelijke betekenis.
Vergeet niet om altijd een bronvermelding toe te voegen wanneer je ideeën, meningen of theorieën van iemand anders gebruikt. Zo voorkom je plagiaat.
Laten we het nog even verduidelijken met een voorbeeld: Als een boek zegt: "Planten hebben zonlicht nodig om te groeien," kun je dit parafraseren als: "Zonlicht is belangrijk voor de groei van planten" (bronvermelding nodig!). Zo toon je aan dat je de stof hebt begrepen en dat je het in je eigen woorden uit kunt leggen.
Hoe kun je het beste parafraseren?
Een goede manier om te parafraseren is door verschillende bronnen die over hetzelfde onderwerp gaan, naast elkaar te leggen. Bekijk wat elke bron zegt en zoek naar overeenkomsten en verschillen. Dit helpt je het onderwerp beter te begrijpen. Zo leer je het beste hoe je de informatie in je eigen stijl kunt opschrijven.
Stel dat je leest over de invloed van social media op studenten. De ene bron zegt dat social media de concentratie vermindert, terwijl een andere bron zegt dat het juist goed is voor het netwerken. Door deze ideeën samen te voegen, kun je een evenwichtig verhaal maken dat beide kanten laat zien.
Is het oké om een parafraseringstool te gebruiken?
Ja, je mag een parafraseringstool zoals Grammarly gebruiken. Maar gebruik ze verstandig. Ze kunnen bijvoorbeeld handig zijn om een eerste versie van je parafrase te maken. Maar het blijft jouw verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de uiteindelijke tekst klopt en echt van jou is. Bewerk de tekst om ervoor te zorgen dat deze goed aansluit bij je eigen schrijfstijl en de eisen van je opdracht. Op deze pagina lees je welke parafraseertools wij aanbevelen.
Zie ook: AI voor studenten: waarom je er niet blind op moet vertrouwen.
Is parafraseren (door AI) plagiaat?
Als je een essay, scriptie of verslag schrijft, is het belangrijk dat je de gelezen literatuur goed verwerkt en altijd je bronnen vermeldt. Hiermee laat je zien dat je voortbouwt op de kennis van anderen. Dit is een belangrijk aspect van (academisch) schrijven. Naast plagiaat kan ook het niet behalen van voldoende studiepunten leiden tot vervelende consequenties, zoals een negatief bindend studieadvies. Zorg ervoor dat je op tijd actie onderneemt als je in de gevarenzone zit. Lees daarom ook ons artikel: Negatief BSA voorkomen? Schrijf je uit vóór 1 februari.
Maar wat gebeurt er als je een bron leest en de informatie in je eigen woorden opschrijft zónder de bron te vermelden? Dit is dus wel parafraseren, maar zonder bronvermelding is het eigenlijk nog steeds een vorm van plagiaat. Je doet dan namelijk alsof de ideeën van iemand anders jouw eigen ideeën zijn. Dat mag niet.
Dit geldt ook als je AI gebruikt om te parafraseren. Als je AI, zoals ChatGPT, vraagt om een tekst samen te vatten of te herschrijven, moet je nog steeds de oorspronkelijke bron vermelden. Doe je dit niet, pleeg je plagiaat. Lees wat je kunt verwachten tijdens een hoorzitting wegens plagiaat.
Lees ook:
Wat is het verschil tussen citeren en parafraseren?
Citaten zijn letterlijke overnames uit teksten van anderen. Goed om te weten: ook een directe vertaling van een tekstfragment wordt beschouwd als een citaat. Wanneer je citeert, plaats je de overgenomen tekst tussen aanhalingstekens en vermeld je de bron duidelijk. Gebruik citaten wanneer de exacte woorden van de auteur belangrijk zijn voor je punt. Bijvoorbeeld bij definities of krachtige uitspraken.
Voorbeeld van citeren: "Het is belangrijk om altijd je bronnen te vermelden," stelt de auteur.
Bij een parafrase vertel je in eigen woorden een passage uit de tekst van een ander na. Ook bij parafraseren is je bron vermelden noodzakelijk, anders pleeg je plagiaat. Gebruik parafrases om te laten zien dat je de tekst begrijpt en de informatie kunt herformuleren in je eigen woorden. Dit helpt je om je eigen ideeën en argumenten te versterken.
Voorbeeld van parafraseren: De auteur benadrukt dat het altijd belangrijk is om je bronnen te vermelden.
Is het beter om meer te citeren dan parafraseren?
Het hangt af van de situatie of je beter kunt citeren of parafraseren. Sommige studenten krijgen van hun docenten te horen dat ze dichter bij de brontekst moeten blijven, omdat hun parafrases laten zien dat ze de tekst niet goed hebben begrepen. Andere studenten gebruiken zoveel citaten dat hun eigen ideeën onzichtbaar worden. Probeer een goed evenwicht te vinden.
Wat kan De Studentenadvocaat voor jou doen bij een plagiaatbeschuldiging?
Als je bezig bent met je schoolopdracht en je parafraseert andere auteurs, kan het gebeuren dat dit verkeerd wordt opgevat door je beoordelaar. Je hogeschool of universiteit kan je dan via een officiële brief of e-mail beschuldigen van plagiaat en je uitnodigen voor een gesprek. Als de examencommissie het niet met je eens is, kun je een sanctie krijgen. Lees hier meer over de straffen op plagiaat.
Vind jij deze beschuldiging onterecht? Bij De Studentenadvocaat zijn we gespecialiseerd in zaken rondom plagiaat. Als je hiermee te maken krijgt, helpen wij je om een sterk juridisch verweer op te bouwen. Stuur ons een bericht, zodat je als student goed voorbereid en zelfverzekerd het gesprek ingaat.
